Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος Β' στο Ρίμινι της Ιταλίας

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομος Β', βρίσκεται στο Ρίμινι της Ιταλίας και έλαβε  μέρος στη «Συνάντηση του Ρίμινι» μετά από πρόσκληση του οργανισμού "Rimini Meeting" που πραγματοποιεί την ετήσια αυτή συνάντηση.

Η «Συνάντηση του Ρίμινι» πραγματοποιείται από το 1980 με σκοπό τη φιλία μεταξύ των λαών και γίνεται μεταξύ ατόμων διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών.

Κάθε χρόνο μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες, προσωπικότητες διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών, διανοούμενοι, διακεκριμένοι καλλιτέχνες και διακεκριμένοι αθλητές από όλο τον  κόσμο παίρνουν μέρος στη συνάντηση.

Κάθε χρόνο, υπολογίζεται ότι στη «Συνάντηση στο Ρίμινι»  παρευρίσκονται  800.000 επισκέπτες από 20 χώρες, 4.000 εθελοντές, 130 συνέδρια, 250 ομιλητές, 8 εκθέσεις, 35 παραστάσεις, 10 αθλητικά γεγονότα, και 1.000 διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι.

Ο Μακαριώτατος έλαβε μέρος  στη συνεδρία με τίτλο: "Θρησκευτικές Ελευθερίες – Η Βάση και οι Συνέπειες τους" .

Στη συνεδρία έλαβαν μέρος επίσης οι :

1.    Gianni Alemanno, Δήμαρχος της Ρώμης.
2. Franco Frattini, Πρόεδρος του Fondazione Alcide De Gasperi; Τέως Υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας.
3.   Salman Shaikh, Director of the Brookings Doha Center and Fellow at the Saban Center for Middle East Policy.

Η συνεδρία συντονίστηκε  από τον  Roberto Fontolan, Director of the International Center of Communion and Liberatio.

Ο Μακαριώτατος τόνισε στη δική του ομιλία τη μεγάλη αξία των Θρησκευτικών Ελευθεριών στον κόσμο και υπογράμμισε το μεγάλο πρόβλημα στη χώρα μας, δίδοντας έμφαση στο γεγονός ότι  με τη βία των όπλων απαγορεύουν τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής  στους Χριστιανούς Ορθόδοξους της Κύπρου να ασκήσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα στις υπό κατοχή περιοχές της Κύπρου.

Τη συνεδρία παρακολούθησε πλήθος συνέδρων ( πέραν των χιλίων), πολιτικών, θρησκευτικών παραγόντων και  μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων  από διάφορες χώρες.

Ολόκληρη η ομιλία/παρέμβαση του Μακαριωτάτου βρίσκεται στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας της Κύπρου «www.churchofcyprus.org.cy». Σημειώνεται ότι η ομιλία του Μακαριωτάτου μεταφράσθηκε στην ιταλική και αγγλική γλώσσα και διανεμήθηκε σε χιλιάδες συνέδρους.

Μετά τη συνεδρία πραγματοποιήθηκε μεγάλη δημοσιογραφική διάσκεψη με όλους τους ομιλητές, όπου ο Μακαριώτατος και πάλι έφερε στο προσκήνιο τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όλοι οι Κύπριοι από τις συνέπειες της  τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, θέτοντας το πρόβλημα μας στην σωστή του διάσταση που είναι η εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή μιας χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης από μία άλλη χώρα η οποία επιθυμεί την εισδοχή της στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Εδωσε δε και πάλι έμφαση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι της Κύπρου για να ασκήσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα στις υπό κατοχή περιοχές της Κύπρου.

Εν συνεχεία της δημοσιογραφικής διάσκεψης ο Μακαριώτατος έδωσε κατ΄ιδίαν συνεντεύξεις σε ιταλούς δημοσιογράφους ηλεκτρονικών και έντυπων μέσων.

Επιπρόσθετα ο Μακαριώτατος  στο  περιθώριο του συνεδρίου και κατά τη μονοήμερη παραμονή του στο Ρίμινι είχε συναντήσεις με διαφόρους πολιτικούς και άλλους θρησκευτικούς και ακαδημαϊκούς  παράγοντες από την Ιταλία, την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή  και είχε την ευκαιρία και κατ’ ιδίαν να επεξηγήσει το πρόβλημα της Κύπρου, το πρόβλημα της συνεχιζόμενης κατοχής του 38% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία και τη συνεχή καταπάτηση των θρησκευτικών και γενικά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ελληνοκυπρίων Ορθοδόξων Χριστιανών.

Ο Μακαριώτατος συνοδεύεται από τον Διευθυντή του Κεντρικού Εκκλησιαστικού Ταμείου της Ιεράς Συνόδου κ. Ιωάννη Χαριλάου.
 

Ακολουθεί η εισήγηση της Α.Μ. Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ.κ. Χρυσόστομο στο συνέδριο.

************************************************

Εισήγηση τού Αρχιεπισκόπου Κύπρου
σε διεθνές συνέδριο στο Ρίμινι τής Ιταλίας.
ΘΕΜΑ: ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ:
 ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ.

 
« Τη ελευθερία ουν, η Χριστός  ημάς ηλευθέρωσε, στήκετε, και μη πάλιν ζυγώ δουλείας ενέχεσθε »  (Γαλ.5,1).

Αγαπητέ Κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητοί μου Σύνεδροι, Ευγενείς προσκεκλημένοι,

Κατ’ αρχάς εκφράζω τις ολόθερμές μου ευχαριστίες για την ευγενική Σας πρόσκληση να παρευρεθώ και να μιλήσω στο  συνέδριο  αυτό, που έχει ως τίτλο: ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ:  ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ.

Προτού εισέλθω στην ανάπτυξη τού θέματός μου επιθυμώ να αναφέρω στην αγάπη Σας ότι διακατέχομαι από έντονα εθνικοθρησκευτικά συναισθήματα, γιατί  το Ρίμινι είναι για μάς τους Έλληνες χώρος ιστορικός.  Είναι συνδεδεμένος με τους πολεμικούς αγώνες και τις θυσίες  τής 3η Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας, υπό την ηγεσία τού Συνταγματάρχη Θρασύβουλου Τσακαλώτου, της επονομασθείσας τιμητικά «Ταξιαρχίας τού Ρίμινι». 146 άνδρες αυτής έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι  κατά των Γερμανών, στα πεδία των μαχών τού χώρου αυτού και στον ποταμό Ρουβίκωνα, και άλλοι 310 τραυματίστηκαν, από τις 9 Σεπτεμβρίου  μέχρι τις 7 Νοεμβρίου 1944, υπερασπιζόμενοι τις αξίες τής ζωής, ιδιαίτερα δε την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΩΝ ΛΑΩΝ, όπως ήταν τότε το σύνθημα των Συμμαχικών Δυνάμεων.

Επομένως οι θυσίες των πεσόντων και τραυματισθέντων εκείνων παλληκαριών συνάδουν εν μέρει και με το θέμα τού Συνεδρίου μας αυτού και μας βοηθούν να αναλογιστούμε βαθύτερα το χρέος μας, ως πνευματικών ταγών της κοινωνίας, για την επικράτηση των Θρησκευτικών Ελευθεριών, απανταχού τής οικουμένης.

Επιθυμώ, εξ αρχής,  να κάνω μια ουσιαστική διευκρίνιση. Όταν μιλάμε για την πολύπτυχη έννοια τής Ελευθερίας, θα ήθελα να τονίσω ότι, αδρομερώς τουλάχιστον, πρέπει να την διακρίνουμε στην εσωτερική  και στην εξωτερική ελευθερία.

Η πρώτη, η εσωτερική, είναι ασφαλώς η πιο δύσκολη διότι απαιτείται συνεχής και έντονος πνευματικός αγώνας, προσευχή και ηθική καλλιέργεια. Χωρίς την εσωτερική αυτήν ελευθερία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπάρξει η εξωτερική. Και αν κάποιοι άλλοι μού την εξασφαλίσουν, είτε αυτή λέγεται πολιτική ελευθερία είτε οικονομική,  είτε θρησκευτική, είτε άλλη, τότε σίγουρα με τις πράξεις μου θα την μεταβάλω σε ασυδοσία. Θα οδηγήσω τον εαυτό μου σε τέτοιες υπερβάσεις, εάν δεν θα υπάρχει η εσωτερική μου ελευθερία, και η πνευματική μου καλλιέργεια, και θα με καταστήσουν αιχμάλωτο στα  παντοειδή είδωλα τού μάταιου τούτου κόσμου.

Ασφαλώς, η εσωτερική ελευθερία είναι ένα τόσο δύσκολο αγώνισμα, στο οποίο ο άνθρωπος από μόνος του δεν μπορεί να επιτύχει. Χρειάζεται και τη βοήθεια τού Θεού. Αυτό μάς το δήλωσε καθαρά ο Κύριος λέγοντας μας ότι «εάν ουν ο Υιός υμάς ελευθερώση, όντως ελεύθεροι έσεσθε » ( Ιωάν.8, 34-36).

Με τη σειρά του, ο θεηγόρος Παύλος θεωρεί την αληθινή  ελευθερία, αφ’ ενός μεν, ως τον  καρπό  τής αγάπης τού Θεού, αφ’ ετέρου δε,  του αδιάλειπτου εσωτερικού και εξωτερικού αγώνα τού Ανθρώπου.   Αυτή είναι η σημασία τού ρήματος            « στήκετε » στη γνωστή του προτροπή. « Τη ελευθερία ουν, η Χριστός  ημάς ηλευθέρωσε, στήκετε, και μη πάλιν ζυγώ δουλείας ενέχεσθε »  (Γαλ.5,1).

Ακράδαντα δε, πιστεύω, ότι εκείνος που είναι θρησκευτικά ελεύθερος, είναι όντως ελεύθερος και  σ’ όλες τις άλλες πτυχές τής ζωής του. Τρανό παράδειγμα ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος.

Και τώρα ας έλθουμε να εξετάσουμε το θέμα μας που έχει τίτλο:
 ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ: ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥΣ. 

Ασφαλέστατα το θέμα μας είναι μέγα. Βασικά ανάγει τις ρίζες του στο περίφημο Διάταγμα των Μεδιολάνων  του 313 μ. Χ., που υπέγραψαν, ο Μέγας Κωνσταντίνος  με το Λικίνιο. Πρόκειται για το γνωστό « Διάταγμα τής Ανεξιθρησκίας»

Το διάταγμα των Μεδιολάνων διαλάμβανε τις εξής πρόνοιες:

1. Όλοι οι υπήκοοι τού κράτους μπορούν να ασκούν ελεύθερα της θρησκεία και τη λατρεία τους.

2. Καταργούνται όλοι οι νόμοι κατά των Χριστιανών που ίσχυαν στο παρελθόν.

3. Οι τόποι λατρείας πρέπει να αποδοθούν στους Χριστιανούς χωρίς υποχρέωση εξαγοράς τους.

4. Οι χριστιανοί επανέρχονται στα αξιώματα τής πολιτείας και τού στρατού απ’ όπου είχαν εκδιωχθεί.

5. Είχαν την ελευθερία να οικοδομούν Ναούς σ’ όλη την αυτοκρατορία.

Όλες αυτές οι ιστορικές πρόνοιες είχαν ως αποτέλεσμα οι χριστιανοί  να δημιουργήσουν περίλαμπρους ναούς, στους οποίους να εκτελούν πια  ελεύθερα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Ένας τέτοιος Ναός, μοναδικού κάλλους και αρχιτεκτονικού επιτεύγματος είναι και η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, η οποία μέχρι σήμερα  (έστω και τουρκοκρατούμενη) αποτελεί σημείο αναφοράς, ενσαρκώνει το μεγαλείο τής Ορθοδοξίας και αποτελεί πηγή πνευματικής τρυφής, θρησκευτικής  καύχησης και πνευματικής ανάτασης!

Καρπός αυτής τής θρησκευτικής Ελευθερίας είναι και το περίφημο ΣΩΜΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ, το γνωστό στη Νομική Επιστήμη ως «CORPUS JURIS CIVILIS», το οποίο θεσπίστηκε επί Ιουστινιανού, με επικεφαλής τον νομομαθή Τριβωνιανό, πάνω στο οποίο στηρίκτηκε η νομοθετική διάρθρωση και διοίκηση τής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και αργότερα όλου τού κόσμου. Πρόκειται για ένα νομικό πνευματικό επίτευγμα ολκής, βασισμένο πάνω στο Ρωμαϊκό Δίκαιο αλλά διαποτισμένο πια από τις χριστιανικές αρχές. Ο μέγας Βυζαντινολόγος Ernestus Stein το χαρακτήρισε

« ως το μεγαλύτερο επίτευγμα τού Ιουστινιανού, ως έργο λαμπρότερο τής Αγίας Σοφίας, και ενδοξότερο από τις νίκες του Βελισαρίου και τού Ναρσή».

Και τώρα, ας έλθουμε στα σύγχρονα δεδομένα.

Κατ’ αρχάς οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η διεθνής αμφικτιονία τού Ο.Η.Ε., αναγνωρίζουσα πλήρως ότι το δικαίωμα τής Θρησκευτικής Ελευθερίας τού ανθρώπου είναι υψίστης σημασίας  το περιέλαβε ανάμεσα στα πρωταρχικά άρθρα τής περίφημης ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΟΥ, η οποία πανηγυρικά ενεκρίθη στις 10 Δεκεμβρίου του 1948.