Αποστολή: Μάκης Αδαμόπουλος
Με
την ανώτατη διάκριση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
τιμήθηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος από τις Πρυτανικές
Αρχές και τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης ευχαρίστησε για την τιμητική διάκριση και ανέπτυξε το θέμα Κρίση και επίκριση. Ο Πατριάρχης αναφέρθηκε στην αρμονικότητα των σχέσεων, στην παγκόσμια κρίση, η οποία "δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και ηθική. Ὅλοι γνωρίζομεν ὅτι κατὰ τὴν σύγχρονον ἐποχὴν ἔχει κορυφωθῆ ὁ ἀπόηχος μιᾶς βροντώδους δυσαρμονίας καὶ ὅτι λαοὶ καὶ πολιτισμοὶ ἵστανται ἀντιμέτωποι πρὸς ἀλλήλους, μὲ τὸ δάκτυλον, κατὰ τὸ δὴ λεγόμενον, εἰς τὴν σκανδάλην. Ὅλοι βλέπομεν τὴν διαφορὰν μεταξὺ τῶν πλουσίων καὶ τῶν πτωχῶν νὰ αὐξάνηται καὶ τὴν δύναμιν τῶν δυνατῶν νὰ ἀφαιρῇ τὸ ἐλάχιστον ὑπόλοιπον δυνάμεως ἀπὸ τοὺς ἀδυνάτους. Εἶναι, λοιπόν, προφανές, ὅτι διερχόμεθα περίοδον κρίσεως, περίοδον δυσλειτουργίας τῶν κοινωνιῶν, περίοδον ρευστὴν μὲ ἀβεβαίαν ἐξέλιξιν".
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Πατριάρχης τόνισε: "Εἶναι γνωστόν, ὅτι μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων κυριαρχεῖ ἡ ἐπιθυμία τοῦ πλούτου, ἡ ὁποία εἶναι ἀκόρεστος. Ἡ ἐπιθυμία αὐτὴ σκληρῶς ἐφαρμοζομένη εἶναι ἡ αἰτία τῶν πλείστων δεινῶν τῆς ἀνθρωπότητος. Ἀσφαλῶς δὲν εἶναι ἐφικτὸν αὐτὴν τὴν στιγμὴν νὰ ἐξαλείψωμεν τὴν ἐπιθυμίαν ταύτην. Εἶναι ὅμως σκόπιμον νὰ καταδείξωμεν ὅτι ὁ περισσότερον φιλάνθρωπος τρόπος κατανομῆς τῶν ἀγαθῶν ὠφελεῖ περισσότερον αὐτοὺς τούτους τοὺς πλεονέκτας. Ἡ οἰκονομικὴ μηχανὴ διὰ νὰ ἐργασθῇ ἔχει ἀνάγκην δύο τινῶν: Πρῶτον, τῶν μέσων παραγωγῆς (ἐδάφους, κεφαλαίου ἐργασίας), καί, δεύτερον, καταναλωτῶν, οἱ ὁποῖοι νὰ δύνανται νὰ ἀγοράσουν τὰ προϊόντα αὐτῆς. Ἡ ἐργασία δὲν ἀρκεῖ νὰ παρέχηται εἰς ἐργοστάσιον διὰ νὰ παράγῃ τὰ προϊόντα. Ἀπαιτεῖται νὰ δίδῃ εἰς τὸν ἐργαζόμενον τὴν οἰκονομικὴν δυνατότητα νὰ καταναλώσῃ τὰ προϊόντα. Διὰ τῆς καταναλώσεως, ὁ μὲν ἐργαζόμενος ἀπολαμβάνει εἰς βαθμὸν ἱκανοποιητικὸν διὰ τὰς ἀνάγκας του τὰ ἐν λόγῳ προϊόντα, ὁ δὲ εὔπορος παραγωγὸς τῶν προϊόντων ἀπολαμβάνει τὸ κέρδος ἐκ τῆς πωλήσεως αὐτῶν εἰς τιμὴν ἀνωτέραν τοῦ κόστους τῆς παραγωγῆς. Μία κοινωνία μὲ ἄνεργα τὰ μέλη της, οὔτε παράγει, οὔτε καταναλίσκει, οὔτε δημιουργεῖ πλοῦτον. Ἑπομένως, οἱ ἔχοντες συμφέρον καὶ ἐπιθυμίαν νὰ ἀποκτήσουν πλοῦτον ὀφείλουν νὰ θέσουν εἰς κίνησιν τὰς ἐργατικὰς χεῖρας καὶ νὰ δώσουν εἰς αὐτὰς τὴν οἰκονομικὴν δυνατὸτητα νὰ καταναλώσουν τὰ προϊόντα τῆς ἐργασίας των.
Καθίσταται, λοιπόν, φανερόν, ὅτι ἡ οἰκονομικὴ κρίσις τὴν ὁποίαν ἀντιμετωπίζομεν κατὰ τὴν ἐνεστῶσαν ἐποχὴν εἶναι ἐν τελικῇ ἀναλύσει κρίσις ἠθική. Διὰ τοῦτο καὶ ἀναζήτησις τῶν αἰωνίων ἠθικῶν ἀξιῶν, ἡ ὁποία παραθεωρεῖται καὶ συμπνίγεται ἐντὸς τοῦ μηχανοκρατουμένου πολιτισμοῦ, εἶναι κατ᾿ ἐξοχὴν ἐπίκαιρος, ἡ ἀναζήτησις, λέγομεν, ἠθικῶν αξιών".
Πρόσθεσε, επίσης, πως "σήμερον, ἀληθῶς, θίγονται καὶ ἀνατρέπονται θεμελιώδεις θεσμοὶ τῆς κοινωνικῆς καὶ οἰκογενειακῆς ζωῆς. Παραθεωροῦνται οὐσιώδεις ἀλήθειαι τῆς χριστιανικῆς πίστεως, αἱ ὁποῖαι, σὺν τοῖς ἄλλοις, κατέστησαν ἱκανὴν τὴν κοινωνίαν μας νὰ ἀναγνωρίζῃ καὶ νὰ στηρίζῃ τὴν ἐλευθερίαν τῆς γνώμης, τὴν φιλαλληλίαν, τὴν ἀλληλεγγύην καὶ τὴν ἀνεκτικότητα. Ὡς ἐκ τούτου, εἶναι τελείως ἄδικος ἡ ἀπεμπόλησις καὶ πολλῷ μᾶλλον ἡ καταπολέμησις τῶν χριστιανικῶν ἀξιῶν αἱ ὁποῖαι ἐκαλλιεργήθησαν καὶ προεβλήθησαν ἐντὸς τοῦ πνεύματος αὐτοῦ, καὶ δὴ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἀκριβῶς δὲ ἡ σημερινὴ κρίσις ὀφείλει νὰ φέρῃ ἐπὶ τάπητος τὴν ἀπροκατάληπτον θεώρησιν, ἀξιολόγησιν καὶ δημιουργικὴν ἐφαρμογὴν αὐτῶν, τῶν χριστιανικῶν ἀξιῶν".
Ευχήθηκε, ωστόσο, να λυθούν τα προβλήματα στην παιδεία, ενώ υπογράμμισε πως χρειάζεται κατανόηση και εθνική ομοψυχία.
