21/9/12

Ανακαλύπτοντας το Όρος


21/9/2012

Εδώ και δεκαετίες, επιστήμονες αφιερωμένοι στο έργο της αποκάλυψης, της συντήρησης και της ανάδειξης της Αθωνικής κληρονομιάς, δουλεύουν με επιμονή και μόχθο, όχι μόνο στα μεγάλα Μοναστηριακά συγκροτήματα, τις κόρδες, τα κελιά, αλλά και σε κρύπτες, σε υπόγεια, σε ξεχασμένες στέγες καθολικών, στα άδυτα των βιβλιοθηκών και των πύργων και φέρνουν στο φως πολύτιμα πετράδια του ψηφιδωτού, που συνθέτει η ιστορία αιώνων της Μοναστικής Πολιτείας.

Υπάρχουν στιγμές που οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται μπροστά σε εκπλήξεις, σε ερωτηματικά, καθώς πρέπει να αποφασίσουν ενέργειες με σκοπό να φέρουν στο φως και να αποκαταστήσουν ένα αρχαίο τμήμα του κελιού του Αγίου Αθανασίου, του ιδρυτή της Λαύρας, ή να ξαναδώσουν στα έργα ενός Πανσέληνου ή ενός Θεοφάνη, την λαμπρότητα των χρωμάτων, τη μοναδικότητα και αυθεντικότητα της καλλιτεχνικής σύλληψης έργων που καταγράφονται στο πάνθεον της Βυζαντινής θρησκευτικής τέχνης, να συντηρήσουν και επανασυνδέσουν τμήματα χειρογράφων του 8ου αιώνα που βρέθηκαν σε στέγη καθολικού.

Υπάρχουν άλλοι που μια μικρή και φαινομενικά αδιάφορη παράγραφος σε ένα κείμενο, του περίφημου λόγιου Καισάριου Δαπόντε, τους βάζει μπροστά σε μια ολόκληρη περιπέτεια αναζητήσεων μέσα σε βιβλιοθήκες, αποθήκες και εργαστήρια, που όμως καταλήγουν σε μια ανακάλυψη μοναδική και εκπληκτική. Στην ανακάλυψη της αρχαιότερης μακέτας του Καθολικού της Ξηροποτάμου.

Η αποκατάσταση του Σταυρού του 9ου αιώνα που η παράδοση αποδίδει στον Μέγα Κωνσταντίνο, που οι περιπέτειες αιώνων, οι επεμβάσεις και η χρήση κατέστησαν την αποκατάσταση του γρίφο και περίπλοκο επιστημονικό εγχείρημα, η τραγωδία της μεγάλης πυρκαγιάς στην Μονή Χιλανδαρίου το 2004, αλλά και τα πρώτα έργα της αρχαιολογικής υπηρεσίας, τότε στα χρόνια της ίδρυσής της που ο Προϊστάμενος της επισκεπτόταν τα Μοναστήρια με το μουλάρι, και είχε στην διάθεση του τρεις εργαζόμενους.

Αυτές και άλλες εξ ίσου εντυπωσιακές ιστορίες «διηγείται» η Έκθεση Φωτογραφίας «Ιστορίες Αποκαλύψεων, επιμονής, τύχης και αφοσίωσης», που εγκαινιάζεται την Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου, στον εκθεσιακό χώρο της Αγιορειτικής Εστίας, στη Θεσσαλονίκη. Η έκθεση έχει αποφασιστεί από τους δύο συνδιοργανωτές, τη 10η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και την Αγιορειτική Εστία, να μεταφερθεί το καλοκαίρι, στον Πύργο της Ουρανούπολης.